Sự tích hoa bất tử Đà Lạt: 3 câu chuyện gợi nhiều suy nghĩ

Hoa nghệ thuật - 26/01/2024 | By Thu Hà

Tuy có cốt truyện khác nhau nhưng cả 3 sự tích hoa bất tử đều tôn vinh vẻ đẹp của lòng tốt, sự hy sinh và những đức tính cao cả.

Nếu mới ghé các cửa hàng lưu niệm Đà Lạt, có lẽ nhiều du khách sẽ thấy bất ngờ bởi loài hoa được bán phổ biến nhất lại không phải là hoa hồng hay cẩm tú cầu mà chính là hoa cúc bất tử. Hoa bất tử là loài hoa đặc trưng của Đà Lạt, được trồng làm cảnh và phơi khô dùng làm quà tặng hoặc đồ trang trí. Tuy cái tên “cúc bất tử” khá quen thuộc nhưng không nhiều người biết đến những câu chuyện ấm áp về sự tích loài hoa này.

Hôm nay TASTY Đà Lạt xin được chia sẻ với quý khách 3 sự tích hoa bất tử rất nhân văn và ý nghĩa. Để ngắm loài hoa độc đáo của phố núi này, du khách có thể ghé rừng hoa cúc bất tử ở xã Xuân Thọ hoặc vườn hoa lớn nhất Đà Lạt The Florest Hoa Trong Rừng ở Tà Nung.

Sự tích hoa cúc bất tử cho thiếu nhi

Trên cao nguyên mùa xuân đang nở rộ với muôn ngàn hoa lá xanh tươi, những khóm cúc vàng rực rỡ khoe sắc, đẹp như tia nắng mặt trời. Ngay cả ngọn gió cũng ví những cánh hoa cúc vàng giống như những giọt nắng bị rơi trên đám cỏ. Hoa rất vui, nhưng luôn trăn trở về một ngày cánh hoa của mình không còn màu vàng như thế nữa.

Cuc Bat Tu 2
Cánh đồng hoa cúc bất tử Đà Lạt ở The Florest Hoa Trong Rừng

Một hôm, cúc vàng gặp chú chim có giọng hót âm vang rất ấn tượng. Hỏi ra mới biết đó là chim vàng anh, có đôi mắt trong như hồng ngọc và bộ lông xám đen trông không tương xứng với giọng hót kia chút nào. Cúc vàng trò chuyện với chim vàng anh, và được vàng anh khen ngợi không ngớt.

  • Giá mà mình có được bộ áo vàng rực như của bạn, có lẽ mình sẽ còn hót hay hơn nữa!

Hoa cúc lặng lẽ suy nghĩ sau câu nói của vàng anh, và nó nghĩ nó có thể giúp vàng anh hoàn thành ước nguyện. Cúc vàng chia sẻ ý nghĩ của mình với cỏ mật, rằng nếu trên trái đất có một loài chim vừa có tiếng hót kì diệu, vừa có bộ lông vàng óng thì thật tuyệt vời. Nó đã trăn trở rất lâu về điều gì là bất tử. Liệu những hương thơm hay cánh hoa kia có giữ được mãi mãi? Nó hạnh phúc khi nghĩ đến việc biến ước mơ của vàng anh thành sự thật, và loài chim vừa đẹp vừa hót hay ấy sẽ đem đến biết bao nhiêu niềm vui cho mọi người.

Ban đầu, cỏ mật can ngăn:

  • Ôi bạn nghĩ gì vậy? Bạn tặng vàng anh những cánh hoa vàng thì bạn còn lại gì đây? Chỉ còn lại là một bông hoa khô héo xám xịt.

Cúc vàng vẫn nhất quyết không thay đổi. Nó nói nếu cỏ mật được nhìn thấy ánh mắt long lanh của vàng anh và nghe tiếng hót kì diệu ấy, cỏ mật sẽ tin rằng bộ cánh của cúc vàng có thể làm chú chim hót hay hơn nữa. Cuối cùng, cỏ mật đành nhượng bộ và nói với hoa cúc về người có khả năng giúp nó thực hiện điều ước ấy.

Không cần đợi lâu, nàng chúa Xuân đã nghe được câu chuyện của cúc vàng và cỏ mật. Nàng hỏi cúc vàng lại lần nữa.

  • Vậy chị sẽ giúp em tặng vàng anh những cánh hoa rực rỡ này. Ngày mai, vàng anh sẽ có một bộ cánh lộng lẫy, còn em sẽ là một bông hoa khô héo xám đen, em đồng ý chứ?
  • Vâng, em đồng ý. - Cúc vàng quả quyết.

Chúa Xuân khen ngợi cúc vàng có tấm lòng nhân hậu, và bảo nó yên tâm đi ngủ.

Sáng hôm sau, khi cúc vàng mở mắt, tất cả mọi người xung quanh đều ngỡ ngàng nhìn nó. Không còn những cánh hoa vàng tươi như nắng, bông hoa giờ chỉ toàn một màu xám đen với những cánh hoa se lại. Cùng lúc đó, chú chim vàng anh với bộ lông vàng óng ả đang bay vút lên trời xanh, cất tiếng hót thánh thót như những giọt sương mai rơi xuống thảm cỏ.

Chim vàng anh sà xuống chỗ hoa cúc, nghẹn ngào:

  • Hoa cúc ơi, bạn hy sinh vì mình. Sao bạn lại làm như vậy?
  • Mình chỉ muốn bạn được toại nguyện. Giờ đây bạn sẽ có tiếng hót hay nhất thế gian. Mình cảm thấy rất vui.

Chú chim vàng anh và tất thảy cây lá xung quanh đều xúc động trước tấm lòng cao cả của hoa cúc. Tiếng nói của nàng chúa Xuân lại vang vọng đâu đây:

  • Tấm lòng nhân hậu của em chính là điều quý giá nhất và sẽ làm cho cuộc sống trở nên có ý nghĩa hơn. Hoa cúc à, hoa có lúc tàn, tuổi trẻ cũng sẽ qua, chỉ có tấm lòng là vĩnh cửu.

Lá hoa xôn xao, sóng cò dạt dào từng đợt. Hoa cúc xúc động, nghiêng bông hoa khô màu về phía chú chim vàng anh đang cất tiếng hót. Sương mai lại thánh thót rơi.

  • Em đã có một việc làm thật cao cả, vì vậy em xứng đáng trở thành một bông hoa không bao giờ tàn. Từ nay loài hoa cúc sẽ vẫn có sắc màu vàng tươi của nắng, khi hoa tàn cánh hoa sẽ không bao giờ rời khỏi đài hoa. Riêng hoa cúc ở đồng cỏ nơi đây sẽ trở thành hoa bất tử.

Chúa Xuân vừa dứt lời, cúc vàng bỗng thấy sức sống mãnh liệt dâng lên trong thân lá. Những cánh hoa vàng óng ả bung nở trở lại dưới nắng ấm mặt trời. Muôn loài cây reo hò trong vui sướng. Từ đó, loài hoa cúc bất tử đại diện cho sự hy sinh và tình bạn chân thành, bên cạnh ý nghĩa về sức sống trường tồn bất diệt.

(Theo “Kể chuyện và hát ru”, VOV6, 2019)

Cuc Bat Tu 5
Những bông cúc bất tử rực rỡ dưới ánh nắng, tượng trưng cho sự hy sinh cao cả vì tình bạn.

>>> Xem thêm: Hóa thân thành nàng thơ giữa vườn hoa Đà Lạt đẹp nhất!

Sự tích hoa bất tử trong kho tàng cổ tích Việt Nam

Ngày xửa ngày xưa đã lâu lắm rồi, các loài cây cũng có hoa đẹp như bây giờ. Chỉ có điều là đầu chúng nhẵn nhụi không hề có một sợi tóc nào, nên chúng thường hay khóc thầm vì xấu hổ. Một hôm, chúng quyết định rủ nhau cùng đến thảo nguyên tìm gặp các nàng tiên nhờ họ tạo cho một mái tóc. Các nàng tiên tốt bụng, đồng ý dệt cho họ, người thì một mái tóc óng vàng, người thì một mái tóc đỏ rực, người thì một mái tóc đủ 7 màu. Mấy cây hoa đó soi mình xuống dòng nước chiêm ngưỡng mái tóc đẹp của mình, cảm thấy vô cùng sung sướng.

Có duy nhất một bông hoa nhỏ khiêm nhường, kiên nhẫn chờ đợi đến lượt mình mà không hề tỏ ra sốt ruột vì phải xếp hàng sau cùng. Tuy nhiên, khi các loài hoa khác đã xong hết và chỉ còn một mình bông hoa nhỏ đó thôi thì các nàng tiên mệt quá không thể giúp nữa vì còn nhiều việc khác phải tiến hành. Nàng rất xấu hổ vì chiếc đầu nhẵn thín bóng nhẫy của mình. Còn các loài hoa khác thì lại cười nhạo và chế giễu nàng.

Đúng ngày hôm đó, Thượng đế tổ chức buổi dạ hội trong lâu đài bằng vàng của ngài. Các hoàng tử công chúa, các chàng kị sĩ, nhạc sĩ từ khắp nơi trên thế giới đều tụ hội đông đủ. Các loài hoa cũng kiêu ngạo đến dự nhằm khoe khoang vẻ đẹp của mình. Họ tập hợp thành một hàng dài đến lâu đài. Hơn thế nữa, họ còn tẩm rất nhiều hương thơm khác nhau để thêm phần quyến rũ, vì các nàng tiên vẫn chưa ban cho họ được hương thơm.

Bông hoa nhỏ bé cũng đến hòa vào đám đông với hy vọng từ sâu thẳm trong lòng là chỉ cần chiêm ngưỡng buổi lễ hội qua khe cửa mà thôi, chứ không hề dám xuất hiện trước Thượng đế trong bộ dạng trọc đầu như thế này.

Cuc Bat Tu 6
Cúc bất tử ở The Florest đang vào mùa nở rộ những ngày đầu năm.

Vào thời ấy, có một cô gái làm mũ rơm ở cạnh lâu đài. Bố mẹ cô đã qua đời từ rất lâu, để lại một mình cô sống đơn độc trên cõi đời. Vì quá thương nhớ cha mẹ nên cô bị ngã bệnh và trở nên rất yếu. Thậm chí cô không thể một mình đi lấy nước từ các giếng gần đó. Thấy đoàn người đi qua nhà cô về phía lâu đài đông như trảy hội, cô đứng bên cửa sổ và cầu xin họ.

  • Xin mọi người hãy giúp tôi một chút. Tôi đang cần một ít nước, hãy giúp tôi. Bù lại, tôi sẽ tặng chiếc mũ rất đẹp, đảm bảo sẽ làm mọi người thích thú hài lòng.

Tuy nhiên, trong lòng họ giờ chỉ nghĩ đến việc là làm sao đến kịp buổi khiêu vũ nên chẳng hề để ý đến lời cầu xin của cô gái. Tất cả đều hối hả đi qua, mặc cho cô cầu xin tha thiết. Cũng có người nghe thấy nhưng đều phớt lờ hoặc trả lời với vẻ rất lạnh nhạt.

  • Chúng ta chẳng có thời gian đâu mà giúp ngươi. Ngươi không thấy là mọi người đang hối hả đến buổi vũ hội ư? Chúng ta cần cái mũ của ngươi để làm gì cơ chứ? Ngươi không thấy là chúng ta ai cũng có tóc rất đẹp hay sao?

Duy chỉ có bông hoa nhỏ là cảm thấy thương cô gái mồ côi yếu ớt, nàng liền lấy nước mang về nhà cho cô gái. Cô gái mồ côi vô cùng xúc động trước lòng tốt của bông hoa nhỏ. Chưa hết, nàng còn giúp cô gái lên giường đi ngủ và dọn dẹp phòng cô thật sạch sẽ, gọn gàng.

Nhìn cái đầu trụi tóc của bông hoa nhỏ, cô gái cất tiếng hỏi rụt rè.

  • Tôi thấy nàng có vẻ gì đó rất buồn, chuyện gì xảy ra với nàng vậy?

Bông hoa nhỏ bắt đầu kể lại câu chuyện đáng buồn của mình cho cô gái. Rồi cô gái khích lệ bông hoa nhỏ cùng mình đi đến xem buổi dạ hội qua khe cửa lâu đài. Tuy nhiên, nàng cười vẻ buồn rầu và trả lời.

  • Không thể được đâu, cô hãy nhìn cái đầu của tôi này. Tôi đến chỉ làm trò cười cho mọi người thôi.

Để giúp nàng, cô gái mồ côi quả quyết.

  • Nàng hãy đội chiếc mũ của tôi lên. Nó làm bằng rơm vàng tươi đấy. Chắc chắn nó sẽ rất hợp với nàng.

Bông hoa nhỏ nghe theo lời khuyên của cô gái rồi cảm ơn cô và đi đến lâu đài. Khung cảnh của lễ hội thật là tuyệt vời. Tất cả mọi người đều đẹp rực rỡ như những vì sao lung linh. Các chàng hoàng tử kị sĩ nắm tay các cô gái xinh đẹp say sưa trong điệu nhảy nhịp nhàng. Tuy vậy, các loài hoa vẫn nổi trội lên bởi vẻ đẹp lộng lẫy của họ. Các chàng vũ công đắm đuối trong những câu chuyện vui vẻ cùng các cô nàng hoa xinh tươi. Còn bông hoa nhỏ khiêm tốn, ngồi vào một góc nhỏ chiêm ngưỡng mọi người khiêu vũ.

Đúng lúc đó, hoàng tử Mùa Xuân bước vào trong chiếc áo khoác lung linh vẻ đẹp của mùa xuân. Tuy nhiên vẫn không thể sánh kịp vẻ đẹp quyến rũ của các nàng hoa xinh tươi được. Rồi sau đó, Thượng Đế thông báo sự có mặt của hoàng tử Mùa Hè. Chàng xuất hiện trong trang phục lóng lánh ánh vàng và trán chàng hoàng tử thì sáng rực lên những tia nắng mặt trời. Các nàng hoa ngây ngất như bay lên 9 tầng mây trước vẻ đẹp của hoàng tử Mùa Hè. Các chàng kị sĩ cũng ngây ngất không kém trước sự rực rỡ của hoàng tử.

Rồi bỗng nhiên vua Mùa Thu xuất hiện đột ngột làm cho không khí vui tươi của lễ hội tan biến. Nhà vua Mùa Thu khoác trên mình tấm áo choàng kết bằng những làn mây xám xịt. Gió từ đâu bỗng thổi từng cơn giá lạnh. Mái tóc của vua Mùa Thu rối bời và xám xịt như những chiếc lá héo tàn. Rồi những cơn mưa kéo đến. Các nàng hoa kiêu ngạo lúc này run sợ, nép dưới cánh tay của các chàng kị sĩ. Mái tóc đẹp tuyệt vời của họ bỗng dưng héo tàn và rụng như lá mùa thu. Họ lúng túng bỏ chạy về phía cánh đồng thảo nguyên và rừng rậm run rẩy, đợi mùa thu qua mùa đông rồi mới đến mùa xuân, lúc mà các nàng tiên mới xuất hiện giúp họ sửa sang lại mái tóc.

Chỉ có bông hoa nhỏ là vẫn giữ được chiếc mũ vàng bằng rơm tươi của mình. Nàng trở nên đẹp nổi bật trước ánh mắt ngạc nhiên của các hoàng tử kị sĩ và trong số đó, một chàng hoàng tử đẹp đã đem lòng yêu mến nàng. Về sau, bông hoa nhỏ cùng hoàng tử tổ chức lễ cưới và sống hạnh phúc bên nhau. Con cái của họ cũng đẹp tuyệt vời.

Thấy vậy, những bông hoa cùng họ với nàng cũng tìm đến cô gái làm mũ rơm và xin cô tặng cho chiếc mũ. Mỗi bông hoa lại đội trên đầu một kiểu mũ riêng, và từ đó trở đi loài hoa này không bao giờ héo tàn, thậm chí ngay cả khi bị con người ngắt mất. Chính vì thế, người ta gọi loài hoa này là hoa bất tử. Cả 4 mùa trong năm, hoa bất tử đều đẹp rực rỡ, bền màu.

(Theo “Sự tích các loài hoa”, nhiều tác giả, Nhà xuất bản Văn học, 2014.)

Cuc Bat Tu 1
Đồi hoa bất tử vẫn rạng rỡ khi chiều về trên thung lũng Tà Nung.

Sự tích hoa bất tử trong truyền thuyết dân gian

Truyện kể về một đôi trai gái yêu nhau thắm thiết. Một hôm, cô gái ao ước có được chùm hoa quý mọc trên đỉnh núi cao đầy tuyết phủ. Loài hoa chỉ nở vào mùa đông khi tuyết trắng dày đặc nhất, và đỉnh núi thì cao đến nỗi trước giờ chưa có ai leo lên được. 

Vì muốn chiều lòng người yêu, chàng trai chẳng quản gian khổ nhọc nhằn đã quyết tâm leo lên đỉnh núi, hái cho được loài hoa quý tặng nàng.

Chàng xuất phát một ngày đầu xuân khi băng giá đã tan. Đến chân núi khi tiết trời đã sang thu, chàng bắt đầu leo từ mỏm đá sắc nhọn này đến mỏm đá sắc nhọn khác, mặc cho mưa rơi tuyết phủ, mặc cho băng giá vây quanh. Chàng bò rạp cả thân hình để tập trung mọi sức lực trèo lên đỉnh núi. Chàng hy vọng có thể đem loài hoa quý về đúng mùa xuân và tặng người yêu nhân kỷ niệm tròn 1 năm họ xa nhau.

Tiếc thay, vào một ngày đông giá rét có ánh mặt trời le lói, chàng trai đã hoàn toàn kiệt sức và không thể trèo lên đỉnh núi. Chàng mất đi trong tư thế quỳ rạp xuống đất, gương mặt vẫn hướng về phía đỉnh núi kia. Và ở nơi chàng trai ngã xuống đã mọc lên những chùm hoa đỏ thắm với thân mềm yếu và cánh hoa tươi màu.

Người dân ở vùng núi cao nơi chàng trai hy sinh vì tình yêu đã ngắt lấy đóa hoa màu đỏ về phơi khô nhưng thật kỳ lạ, khi phơi những bông hoa ấy dưới ánh nắng mặt trời, thì cánh hoa không héo mà chỉ se lại và càng tươi thắm sắc màu.

Kể từ đó, họ đặt tên cho loài hoa này là loài hoa bất tử. Hoa bất tử tượng trưng cho tình yêu bất diệt của chàng trai, đồng thời được các cặp đôi dùng làm quà tặng vào ngày lễ tình nhân với mong ước hạnh phúc của họ sẽ được lâu bền mãi mãi.

>>> Đọc thêm: Sự tích hoa Hướng Dương - hoa Mặt Trời rực rỡ giữa phố Núi